NASA’nın Hubble ve Chandra teleskopları, Dünya’dan 80 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan NGC 5084 galaksisinde alışılmadık bir kara deliği ortaya çıkardı. Virgo takımyıldızında yer alan bu galaksinin merkezindeki kara deliğin, galaksi düzlemiyle tamamen uyumsuz bir şekilde yan yatmış olduğu belirlendi. Bu sıradışı keşif, evrenin dinamik ve kaotik doğasına dair çarpıcı bir örnek sunuyor.
Galaksi Merkezindeki “X” Şeklindeki Yapı
Keşfin başlangıcı, NASA’nın Chandra X-ışını teleskopunun galaksiye ait iki plazma püskürtüsünü tespit etmesiyle oldu. Bu püskürtülerden biri galaksi düzlemini dikine keserken, diğeri galaksi boyunca uzanıyor. Sonuç olarak, galaksinin merkezinde bir “X” şekli ortaya çıkıyor. Bu tür bir yapı, astronomi tarihinde daha önce hiç gözlemlenmemişti.
Bilim insanları, bu olağanüstü oluşumun muhtemelen dramatik bir kozmik olaydan kaynaklandığını düşünüyor. İlk tahminlere göre, başka bir galaksiyle çarpışma bu yapıya neden olmuş olabilir. Çarpışma, kara deliği yan yatırmış ve galaksinin düzlemini etkileyen sıra dışı plazma püskürtülerini oluşturmuş gibi görünüyor.
Kozmik Çözümleme: SAUNAS Yöntemi
Bu keşfi mümkün kılan anahtar, eski X-ışını verilerinin yeni bir analiz yöntemiyle incelenmesiydi. Selective Amplification of Ultra Noisy Astronomical Signal (SAUNAS) adı verilen bu yenilikçi teknik, düşük parlaklıktaki X-ışını emisyonlarını daha belirgin hale getirerek, galaksinin plazma püskürtülerini görünür kıldı.
Hubble teleskobundan ve Şili’deki ALMA gözlemevinden alınan ek veriler, NGC 5084’ün merkezindeki toz halkasının ve bu halkanın galaksiyle uyumsuz yöneliminin varlığını doğruladı. Bu gözlemler, kara deliğin yan yatmış pozisyonunu net bir şekilde ortaya koydu.
Keşif Neden Önemli?
NGC 5084 galaksisindeki bu keşif, kara deliklerin evrimi ve galaksiler arası çarpışmaların etkileri hakkında yeni sorular doğuruyor. Ayrıca, eski teleskop verilerinin yenilikçi analiz yöntemleriyle nasıl çarpıcı sonuçlar verebileceğini gösteriyor.
NASA ve diğer araştırma ekipleri, bu kozmik suç mahallini daha detaylı inceleyerek yan yatmış kara deliğin kökenini ve oluşum sürecini anlamaya çalışacak. Bu araştırmalar, evrenin dinamik yapısına ve galaksilerin iç mekanizmalarına dair daha fazla bilgi sağlayabilir.
